یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ زیبایی، توجه به سلامت و شادابی پوست است. انسان‌ها ویژگی‌های پوستی یکسانی ندارند و انواع تایپ پوستی از نظر رنگ و میزان چربی بر اساس روش‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. این تفاوت‌ها در لوازم آرایشی و درمان‌هایی مانند لیزر موهای زائد نیز مشهود است، به‌طوری که برای هر نوع تایپ پوستی، محصولات و درمان‌های ویژه‌ای برای دستیابی به نتایج بهتر طراحی و تولید شده است.
در نتیجه برای انتخاب بهترین گزینه از میان این همه محصول و درمان و داشتن پوستی سالم و شاداب، لازم است ابتدا تایپ پوستی خود را بشناسید. بنابراین ما در ادامه این مقاله سعی بر این داریم تا انواع تایپ‌های پوستی را بر اساس چربی و رنگ پوست به شما معرفی کنیم و هر آنچه لازم است در خصوص آن بدانید را در اختیار شما بگذاریم.
نکاتی پیش از معرفی انواع تایپ پوستی – ساختار پوست
پوست شامل 3 لایه اپیدرم (لایه رویی)، درم (میانی) و هایپودرم (زیرین) است. غدد چربی و ملانین‌هایی که در لایه‌های پوست قرار دارند باعث می‌شود تا انواع پوست را بتوانیم بر اساس میزان چربی و همین طور رنگ پوست طبقه‌بندی کنیم. البته بیشتر این عوامل تعیین کننده در بخش اپیدرم و درم پوست قرار دارند که جلوتر در معرفی انواع تایپ پوستی به هر کدام اشاره خواهیم کرد.
توجه داشته باشید معمولا زمانی که از کلمه انواع پوست اشاره می‌شود منظورمان انواع پوست بر اساس چربی است و زمانی که از عبارت انواع تایپ پوستی استفاده می‌شود به انواع رنگ پوست اشاره داریم.
انواع پوست بر اساس میزان چربی
نوع پوست از نظر چربی بیشتر به فعالیت غدد چربی (Sebaceous glands) در لایه درم (Dermis) وابسته است. این غدد معمولا در اطراف فولیکول‌های مو و نزدیکی آن‌ها قرار دارند و ماده‌ای به نام سبوم (Sebum) ترشح می‌کنند که ماده‌ای روغنی بوده و به مرطوب و چرب نگه داشتن پوست کمک می‌کند. فعالیت بیش از حد یا کم‌کاری این غدد میتواند منجر به ایجاد انواع پوست از نظر چربی و خشکی شود. البته عوامل ژنتیکی، هورمونی و محیطی نیز می‌توانند تأثیر زیادی بر فعالیت غدد چربی داشته باشند.
توجه: میزان چربی و رطوبت پوست در سنین مختلف میتواند متفاوت باشد و لزوما سطح چربی پوست انسان در تمام عمر خود بدون تغییر نخواهد بود. به دلیل تغییرات هورمونی در سنین نوجوانی (عموما زیر 20 سال) عموما میزان ترشح چربی در بیشترین حالت ممکن قرار دارد و با افزایش سن میزان چربی و رطوبت پوست کاهش می‌یابد. البته چربی پوست میتواند به عوامل دیگری مانند عوامل محیطی نیز واکنش نشان دهد و تغییر کند. با این وجود، این تغییرات متناسب با انواع پوست صورت میگیرد.
متخصصان پوست در آکادمی پوست آمریکا (American Academy of Dermatology) انواع پوست را بر اساس میزان ترشح چربی به 5 دسته اصلی چرب، خشک، معمولی، مختلط (T شکل) و حساس طبقه بندی کرده‌اند. هر کدام از این انواع تیپ‌های پوستی ویژگی‌ها و نیازهای منحصر به فرد خود را دارند. در ادامه به بررسی همه این موارد می پردازیم:
پوست خشک (Dry skin)
یکی از انواع پوست از نظر میزان چربی، پوست خشک است. در این نوع تایپ پوستی غدد چربی فعالیت بسیار کمتری نسبت به سایر انواع پوست دارند. پوست‌های خشک معمولا دچار زبری، کشیدگی، پوسته پوسته شدن و حتی کدر شدن می‌شوند و در صورت عدم رسیدگی، پوست در سنین بالا بیشتر مستعد چین و چروک است. همچنین ممکن است این نوع پوست دچار خارش یا تحریک شود. خشکی پوست میتواند در هر نقطه‌ای از بدن رخ دهد، اما بیشتر در دست‌ها، بازوها، پایین پاها نزدیک قوزک، روی پا یا کف پا شایع است.
پوست چرب (Oily skin)
پوست چرب، سبوم زیادی تولید می‌کند که باعث براق و چرب شدن آن می‌شود. طبق گفته‌های آکادمی پوست آمریکا (AAD)، این نوع پوست کمتر دچار چین و چروک می‌شود ولی بیشتر مستعد بزرگ شدن منافذ، آکنه، و جوش‌های سرسیاه و سرسفید است. روغن‌های طبیعی پوست چرب باعث محافظت و مرطوب نگه داشتن آن می‌شوند و خاصیت ارتجاعی پوست را حفظ می‌کنند. اما بیش از حد چرب شدن نیز به پوست آسیب می‌رساند و همچنان به رطوبت نیاز دارد.
پوست معمولی یا نرمال (Normal skin)
پوست معمولی به عنوان متعادل‌ترین نوع پوست شناخته می‌شود. این نوع پوست نه خیلی خشک است و نه خیلی چرب، و به طور معمول کمتر مستعد بروز مشکلاتی مانند جوش، پوسته پوسته شدن، یا احساس چربی و سفتی است. به عبارتی دیگر غدد چربی موجود در پوست‌های معمولی در بهترین حالت ممکن هستند و ترشح چربی‌شان به اندازه است. افرادی که پوست معمولی دارند، معمولاً منافذ کوچک و بافت پوستی صاف دارند و کمتر دچار حساسیت یا لک می‌شوند. با این وجود توجه نمایید از این تایپ پوستی نیز بایستی مراقبت شود.
پوست مختلط (T شکل – Combination skin)
پوست مختلط که به آن مختلط T شکل نیز می‌گویند ترکیبی از پوست چرب و نرمال (گاهی نیز خشک) است. این نوع پوست در قسمت‌هایی از بدن چرب بوده و در برخی بخش‌ها نیز معمولی یا خشک است. دلیل آن که به این نوع پوست T شکل نیز می‌گویند این است که در صورت تنها پیشانی و روی دماغ چرب بوده و پوست گونه و چانه معمولی یا خشک است که شکلی مانند حرف انگلیسی T ایجاد می‌کند (البته گاهی نیز دیده شده که چانه نیز چرب باشد). این خصوصیت چربی در سایر قسمت‌های بدن نیز مشاهده می‌شود. مراقبت از پوست مختلط نیازمند استفاده از محصولات متنوعی است که بتوانند همزمان چربی را کنترل کنند و مناطق خشک را مرطوب نگه دارند.
پوست حساس (Sensitive skin)
پوست حساس به‌طور کلی مستعد واکنش‌های منفی مانند قرمزی، لک، التهاب، سوزش، خارش و خشکی است. این علائم ممکن است به دلیل آسیب‌پذیری پوست در برابر محرک‌های خارجی ایجاد شوند. درواقع پوست حساس میتواند به هر نوع پوستی تعلق داشته باشد؛ پوست حساس چرب، خشک یا معمولی. به همین دلیل نباید جز انواع پوست از نظر چربی در نظر گرفته شود اما به دلیل اینکه در بسیاری از وبسایت‌ها جز این دسته‌بندی قرار گرفته است، اشاره کوچکی به آن کردیم.
انواع تایپ پوستی بر اساس رنگ پوست – متد فیتزپاتریک
یکی دیگر از روش‌های طبقه‌بندی انواع تایپ پوستی، دسته‌بندی آن‌ها بر اساس رنگ پوست است. در این زمینه چندین متد طبقه‌بندی وجود دارد که معروف‌ترین آن‌ها تعریف انواع تایپ پوستی بر اساس مدل فیتزپاتریک است.
مدل فیتزپاتریک (Fitzpatrick scale) یک سیستم طبقه‌بندی رنگ پوست است که در سال 1975 توسط دکتر توماس بی. فیتزپاتریک، متخصص پوست آمریکایی، معرفی شد. این مدل برای ارزیابی واکنش پوست به نور خورشید و پیش‌بینی خطر بروز آفتاب‌سوختگی و آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UV) استفاده می‌شود. انواع تایپ پوستی بر اساس مدل فیتزپاتریک به شش نوع پوست تقسیم می‌شود که هر یک واکنش‌های متفاوتی به نور خورشید دارند. در ادامه به بررسی ویژگی‌های ظاهری هر کدام از تایپ‌های پوستی میپردازیم:
تایپ پوستی نوع 1
- رنگ پوست کاملا سفید ، رنگ چشم آبی روشن ،سبز ، رنگ مو بلوند یا قرمز
- پوست در معرض آفتاب به شدت حساس و همیشه دچار سوختگی می شود ولی هرگز رنگ نمی گیرد و برنزه نمی شود.
تایپ پوستی نوع 2
- رنگ پوست روشن ،رنگ چشم آبی ،خاکستری و فندقی ،رنگ مو بلوند
- در معرض آفتاب به شدت حساس و خیلی راحت دچار سوختگی می شود و خیلی کم رنگ می گیرد و یا برنزه می شود.
تایپ پوستی نوع 3
- رنگ پوست بژ است ،رنگ چشم فندقی و قهوه‌ای ،نگ مو بلوند تیره یا فندقی
- پوست در معرض آفتاب حساس و بعضی وقت ها دچار سوختگی می شود و به آرامی برنزه می شود.
تایپ پوستی نوع 4
- رنگ پوست قهوه‌ای روشن ، رنگ چشم قهوه‌ای تیره و رنگ مو قهوه‌ای تیره می باشد .
- پوست حداقل حساسیت به آفتاب را دارد و دچار حداقل سوختگی در معرض آفتاب می شود و همیشه برنزه می شود.
تایپ پوستی نوع 5
- رنگ پوست قهوه‌ای تیره ، رنگ چشم مشکی و یا قهوه‌ای تیره ، رنگ مو مشکی یا قهوه‌ای تیره می باشد .
- پوست در برابر آفتاب حساس نیست و به ندرت در برابرآفتاب می سوزد و به خوبی برنزه می شود.
تایپ پوستی نوع 6
- رنگ پوست قهوه ای تیره ، رنگ چشم مشکی و یا قهوه ای خیلی تیره ، رنگ مو مشکی و یا قهوه ای خیلی تیره
- پوست در برابر آفتاب حساس نیست و هرگز در برابر آفتاب دچارسوختگی نمی شود و به شدت رنگدانه دارد.
یکی از کاربردهای دانستن انواع تایپ پوستی از نظر رنگ، در زمینه لیزر موهای زائد می‌باشد که بایستی برای هر تایپ رنگی پوست، لیزر مناسب با آن استفاده شود. در صورتی که میخواهید در این خصوص اطلاعات کامل‌تری کسب کنید پیشنهاد میکنیم با کلیک بر روی دکمه زیر مقاله مختص به این موضوع را مطالعه نمایید. همچنین شما دعوتید تا در آزمون رایگان تشخیص تایپ پوستی پرتو درمان صمیمی نیز شرکت نمایید که لینک آن در زیر قرار داده شده است.
در صورتی که سوالی در خصوص انواع تایپ پوستی دارید می‌توانید در زیر این مقاله برای ما کامنت بزارید تا در اسرع وقت کارشناسان ما پاسخگوی شما باشند.
راهنمای انتخاب مرکز لیزر مناسب جهت درمان رفع موهاي زائد